Chuyện đùa nho nhỏ

Một buổi trưa mùa đông trong sáng... Lớp băng cứng kêu lách tách. Na-đen-ka khoác tay tôi, một lớp sương giá lấp lánh ánh bạc phủ trên những lọn tóc ở hai thái dương cô và hàng lông tơ phía trên môi cô. Chúng tôi đứng trên một quả đồi cao. Từ chỗ chân chúng tôi xuống đến mặt đất trải ra một mặt phẳng thoai thoải sáng loáng trong nắng như một tấm gương. Bên cạnh chúng tôi là những chiếc xe trượt nhỏ, bọc nỉ màu đỏ sáng sủa.

- Xuống dưới kia đi, Na-đê-dờ-đa Pê-tờ-rốp-na! - Tôi van vỉ - Chỉ một lần thôi! Tôi cam đoan với cô là chúng ta sẽ nguyên vẹn và không bị làm sao.

Nhưng Na-đen-ka sợ khoảng không gian từ đôi giày xinh nhỏ của cô xuống đến chân quả đồi phủ băng này, cô thấy giống như một vực thẳm hun hút vô tân khủng khiếp chỉ mới nhìn xuống phía dưới, chỉ mới nghe tôi bảo ngồi vào xe trượt, cô đã lặng người và hơi thở của cô đã đứt quãng, chứ nếu liều mạng lao xuống cái vực thẳm kia, thì cô sẽ ra sao đây! Cô sẽ chết mất, cô sẽ phát điên lên mất.

- Tôi van cô đấy - Tôi nói - Không cần phải sợ! Hãy hiểu đi, thế là nhát gan, sợ sệt!

Cuối cùng, Na-đen-ka nhân nhượng và qua vẻ mặt cô tôi thấy rõ cô vẫn nghĩ rằng đó là một sự nhân nhượng có thể nguy hiểm đến tính mạng. Tôi đỡ cô vào xe mà mặt cô tái mét, người cô run bần bật. Tôi vòng tay ôm lấy cô rồi cùng cô lao xuống vực. Chiếc xe trượt bay nhanh như một viên đạn. Làn không khí bị rẹp toác đập vào mắt, gào rú, rít lên trong tai, như cắn như cấu, như muốn bứt đầu ra khỏi cổ. Gió mạnh đến nghẹt thở. Cảnh vật xung quanh quyện vào nhau thành một dải dài, chạy nhanh vùn vụt. Tưởng như chỉ một chớp mắt nữa thôi, là chúng tôi sẽ chết.

- Tôi yêu cô, Na-đi-a! - Tôi thì thầm.

Chiếc xe bắt đầu trượt chậm dần, tiếng gào của gió và tiếng rít của đế trượt không còn đáng sợ lắm, mệt, hơi thở đã không còn, tưởng như bị đứt, và cuối cùng, chúng tôi đã ở dưới chân đồi. Mặt cô tái nhợt, cô chỉ còn thoi thóp thở... Tôi giúp cô đứng lên.

- Sẽ không bao giờ tôi trượt lần nữa đâu - Cô nói, nhìn tôi bằng đôi mắt mở to đầy khiếp hãi - Không đời nào! Tôi suýt nữa thì chết đây này!

Một lát sau cô dần dần hồi lại và nhìn thẳng vào mắt tôi như muốn hỏi. Có phải tôi nói bốn cái từ kia không, hay là cô chỉ tưởng như thế giữa tiếng gió ào ào? Còn tôi, tôi đứng cạnh cô, hút thuốc và chăm chú nhìn chiếc găng tay của mình.

Cô khoác tay tôi và chúng tôi đi dạo hồi lâu ở gần quả đồi. Hình như điều bí ẩn ấy không để cô yên. Những lời ấy có phải là ai nói lên hay không? Có hay không? Đó là vấn đề tự ái, danh dự, cuộc sống, hạnh phúc. Đó là vấn đề rất quan trọng, quan trọng nhất trên đời này. Na-đen-ka bồn chồn và buồn rầu nhìn đăm đăm vào mặt tôi, cô trả lời câu được, câu chăng, cô chờ đợi xem tôi có nói ra điều gì không? Ôi gương mặt đáng yêu của cô trông mới sinh động làm sao, như hàm chứa muôn vàn tâm trạng! Tôi thấy cô đang tự đấu tranh với bản thân, cô đang cần nói một điều gì đó, hỏi một điều gì đó, nhưng cô không tìm ra lời lẽ. Cô lúng túng, cô sợ hãi, cô khó nói vì lòng cô đang tràn ngập sướng vui

- Anh biết gì không? - Cô nói, không nhìn vào tôi.

- Gì cơ? - Tôi hỏi

- Thêm một lần nữa... trượt xe đi.

Chúng tôi leo bậc thang lên đồi. Tôi lại đỡ cô. Na-đen-ka tái nhợt, run rẩy vào xe trượt, chúng tôi lại đẩy xuống vực thẳm khủng khiếp, gió lại gào rú và đế trượt lại rít lên, và giữa lúc xe trượt đang lao nhanh nhất, các âm thanh đang vang lên ồn ĩ nhất, tôi lại thì thầm:

- Tôi yêu cô, Na-đi-a!

Khi chiếc xe dần dần dừng lại, Na-đen-ka đưa mắt nhìn một lượt quả đồi chúng tôi vừa trượt xuống. Sau đó cô chăm chú nhìn rất lâu vào mắt tôi, lắng nghe giọng nói của tôi, một giọng nói thản nhiên và hờ hững, và toàn bộ, toàn bộ cô, kể cả chiếc bao tay và tấm khăn trùm của cô, toàn bộ thân hình cô, tất cả đều thể hiện vẻ cực kỳ ngỡ ngàng. Và mặt cô như muốn hỏi:

"Thế là thế nào nhỉ? Ai đã nói những lời đó? Anh ấy hay là ta chỉ tưởng như nghe thấy."

Tình trạng mập mờ đó không để cô yên, nó làm cô phát cáu. Cô gái tội nghiệp không trả lời những câu tôi hỏi, cô chau mày, chực khóc.

- Ta về nhà thôi chứ? - Tôi hỏi.

- Tôi... tôi thích trượt xe lắm, - cô nói, mặt đỏ bừng - Sao chúng ta không trượt thêm lần nữa?

Cô nói "thích" trượt, nhưng khi ngồi vào xe, cũng như hai lần trước, cô nhợt nhạt, chỉ còn thở thoi thóp vì khiếp sợ, người run bần bật.

Chúng tôi trượt lần thứ ba, và tôi thấy cô nhìn vào mặt tôi, dõi theo đôi môi tôi. Nhưng tôi đã đưa khăn tay lên che miệng giả vờ ho vài tiếng và khi xe xuống đến lưng chừng đồi, tôi vẫn kịp nói:

- Tôi yêu cô, Na-đi-a!

Vậy là điều bí ẩn vẫn bí ẩn! Na-đen-ka im lặng, ngẫm nghĩ gì đó. Tôi đưa cô về nhà, cô cố đi thật khẽ khàng, chân bước chậm lại và luôn chờ xem tôi có nói với cô mấy lời kia không ? Và tôi thấy cô dằn vặt đau khổ, cô cố ghìm lại để khỏi nói:

- Không thể có chuyện gió nói lên những lời đó! Và tôi không muốn đó là gió nói!

Sáng hôm sau tôi nhận được một mảnh giấy : "Nếu hôm nay anh ra đồi trượt xe, thì hãy qua rủ tôi. N" Và từ hôm đó, ngày nào tôi cũng cùng Na-đen-ka ra đồi trượt, và khi xe trượt đang lao như bay xuống, lần nào tôi cũng thì thầm nói vẫn những lời ấy:

- Tôi yêu cô, Na-đi-a!

Chẳng bao lâu Na-đen-ka quen dần với câu nói đó như người ta quen với rượu hoặc móc-phin. Cô không thể sống thiếu nó. Quả thật lao như bay từ trên đồi xuống vẫn đáng sợ đối với cô, nhưng bây giờ, nỗi sợ và sự nguy hiểm lại đem lại sức quyến rũ đặc biệt cho những lời về tình yêu, những lời vẫn vô cùng bí ẩn giày vò tâm hồn cô, bị nghi ngờ vẫn chỉ có hai: tôi và gió - Ai trong hai "người" đó đã tỏ tình với cô, cô không biết, nhưng dường như với cô chuyện ấy đã không còn quan trọng; cho dù là uống rượu từ bình nào - cũng thế thôi, miễn say là được.

Một buổi trưa tôi đến bãi trượt một mình, đứng lẫn vào đám đông, tôi trông thấy Na-đen-ka tới gần quả đồi, thấy cô đưa mắt tìm tôi... Sau đó cô rụt rè leo lên các bậc thang... Thật đáng sợ khi trượt một mình. Ôi thật là đáng sợ. Mặt tái nhợt, cô run run, cô đi đúng như đi hành hình, nhưng cô vẫn đi, không ngoái lại vẻ cương quyết. Chắc hẳn cuối cùng cô đã quyết định thử xem khi không có tôi thì cô có nghe thấy những lời dịu ngọt tuyệt diệu kia không? Tôi thấy cô mặt tái mét, miệng há ra vì khiếp sợ, ngồi và xe trượt, nhắm mắt lại và vĩnh biệt mặt đất, cô để xe bắt đầu trượt đi. "Ri-i-ít" đế trượt rú lên. Na-đen-ka có nghe thấy những lời ấy không? Tôi không biết. Tôi chỉ thấy cô bước ra khỏi xe mệt nhoài, yếu ớt. Và qua vẻ mặt cô có thể thấy rõ chính cô cũng không biết cô có nghe thấy gì không. Nỗi sợ khi cô lao xuống dưới đã khiến cô không còn nghe thấy gì nữa, không còn phân biệt được các âm thanh và hiểu được điều gì.

Nhưng tháng ba của mùa xuân đã tới... Ánh nắng trở lên dịu dàng hơn. Quả đồi băng của chúng tôi sẫm lại không còn bóng láng lên nữa và cuối cùng thu cạn dần. Chúng tôi thôi không trượt xe. Na-đen-ka tội nghiệp không còn có chỗ để nghe những lời ấy nữa. Vả lại cũng chẳng còn ai để nói những lời ấy, bởi vì không nghe thấy tiếng gió, còn tôi thì chuẩn bị đi Pê-téc-bua - đi lâu, phải thế, mãi mãi.

Thế nào đó trước khi đi khoảng hai hôm, lúc nhập nhoạng tôi ngồi ở mảnh vườn ngăn cách với nhà Na-đen-ka bởi một hàng rào cao có nhô lên những đầu sắt nhọn. Trời còn khá lạnh, bên dưới lớp phân súc vật hãy còn tuyết, cây cối trông vẫn như đã chết, nhưng đã thoang thoảng hương vị mùa xuân, và khi về nơi trú đêm, lũ quạ kêu quang quách ầm ĩ. Tôi tới gần hàng rào và nhìn rất lâu qua một cái khe. Tôi thấy Na-đen-ka bước ra thềm và buồn rầu nhìn lên bầu trời như nhớ nhung điều gì. Làn gió xuân thổi thẳng vào gương mặt xanh xao ủ dột của cô. Nó khiến cô nhớ tới làn gió gào rú hôm xưa trên đồi, khi cô nghe thấy bốn từ kia, và thế là mặt cô trở lên buồn rầu vô kể, một giọt nước mắt lăn trên má... Và cô bé tội nghiệp đưa cả hai tay ra như cầu xin làn gió này đem lại cho cô những lời ấy lần nữa. Và tôi, chờ đang lúc có một làn gió thổi qua, thì thầm:

- Tôi yêu cô, Na-đi-a!

Trời ơi! Có chuyện gì đang xảy ra với Na-đen-ka thế này? Cô reo lên, mỉm cười rạng rỡ cả khuôn mặt và đưa hai tay đón gió, vui sướng, hạnh phúc, xiết bao xinh đẹp.

Còn tôi, tôi quay vào nhà thu xếp hành lý.

Chuyện ấy đã lâu rồi. Bây giờ Na-đen-ka đã có chồng; người ta đã gả cô, hoặc cô tự nguyện - đằng nào cũng thế, lấy một người làm thư ký hội đồng giám hộ quý tộc, và cô đã có ba con. Nhưng chuyện chúng tôi lúc nào đó đã cùng đi trượt xe thế nào và làn gió đã đem đến những lời "Tôi yêu cô, Na-đen-ka" ra sao, thì không bị lãng quên. Đối với cô bây giờ, đó là kỷ niệm hạnh phúc nhất, cảm động nhất và đẹp đẽ nhất trong đời.

Còn tôi bây giờ, khi đã nhiều tuổi hơn, tôi đã không hiểu, tôi đã nói những lời ấy để làm gì, vì cái gì mà tôi đã đùa...

1886

A. P. Tchekhov