Vụ nổ hạt nhân Trép-nô-bưn

Vụ nổ chụp từ vệ tinh

Lò phản ứng số 4 sau vụ nổ

Thảm họa Trép-nô-bưn là một tai nạn hạt nhân đã xảy ra vào ngày 26 tháng Tư năm 1986 tại Nhà máy điện Hạt nhân Trép-nô-bưn ở U-cờ-rai-na (lúc đó thuộc Liên Xô cũ). Đây được coi là một tai nạn nhà máy điện hạt nhân tồi tệ nhất trong lịch sử, và nó là trường hợp duy nhất đã được phân loại hậu quả cấp độ 7 trên Độ đo Hậu quả Hạt nhân Quốc tế.

Tai họa đã xảy ra trong thời gian kiểm tra hệ thống vào ngày 26 tháng Tư năm 1986 tại lò phản ứng số 4 tại nhà máy điện hạt nhân Trép-nô-bưn, nằm ở gần thành phố Pri-pi-át. Hiện tượng trào năng lượng đã xảy ra một cách bất thình lình, và khi thủ tục đóng khẩn cấp lò hạt nhân được áp dụng, thì một cú trào năng lượng cực độ mạnh mẽ hơn đã xảy ra, dẫn tới làm vỡ vỏ lò phản ứng hạt nhân và một loạt các vụ nổ. Việc này đã phơi những thành phần điều tiết bằng than chì của lò phản ứng ra ngoài không khí, khiến cho chúng bị bốc cháy. Vụ cháy nổ đã khuyếch tán luồng phóng xạ nguyên tử vào không khí qua một lãnh vực địa lý rộng lớn về phạm vi, trong đó có cả thành phố Pri-pi-át. Luồng phóng xạ đã trôi qua những khu vực rộng lớn phía tây Liên Xô, Đông Âu, Tây Âu, và Bắc Âu. Những khu vực rộng lớn ở U-cờ-rai-na, Bê-la-rút, và Nga đã buộc phải bỏ trống, và trên 336,000 người đã phải tái định cư. Theo dữ liệu chính thức thời hậu Xô Viết, khoảng 60% bụi phóng xạ đã đổ bộ xuống Bê-la-rút.

Không kể đến tai nạn, U-cờ-rai-na vẫn tiếp tục vận hành những lò phản ứng còn lại ở Trép-nô-bưn trong nhiều năm. Lò phản ứng cuối cùng ở đó đã được dừng hoạt động vào năm 2000, — 14 năm sau thảm họa.

Tai nạn này đã dấy lên những mối lo ngại về sự an toàn của ngành công nghiệp năng lượng hạt nhân Xô Viết cũng như năng lượng hạt nhân nói chung, làm chậm sự phát triển nó trong một số năm và buộc chính phủ Xô Viết phải trở nên ít giữ bí mật hơn về các thủ tục của nó.

Nga, U-cờ-rai-na, và Bê-la-rút đã tiếp tục phải chịu gánh nặng với các vấn đề giải quyết hậu quả tai nạn Trép-nô-bưn: khử độc, theo dõi, chăm sóc sức khỏe người dân. Năm mươi người chết, tất cả đều là người làm việc trực tiếp ở lò phản ứng và những người có trách nhiệm xử lý tình trạng khẩn cấp, trực tiếp đã liên quan (liên đới) tới tai nạn đã xảy ra.

Thành phố bỏ hoang Pri-pi-át